Amiăng (asbestos) là
tên thương mại chỉ nhóm các loại sợi khoáng tự nhiên được phân theo màu như
amiăng trắng, amiăng nâu và amiăng xanh. Với cấu tạo dạng nhám, hình kim, cùng
với việc sử dụng không đúng cách trong quá khứ, nhóm sợi amiăng nâu và xanh đã
gây ra tổn thương về phổi cho những người phơi nhiễm với chúng trong một thời
gian dài. Tuy nhiên, sợi amiăng trắng có dạng xoắn, xốp mềm đã được các nhà
nghiên cứu khoa học khẳng định sẽ bị đào thải ra khỏi phổi từ 0,3 – 11 ngày sau
khi thâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp, hoặc bị phân hủy bởi môi trường axit
do các đại thực bào tạo ra nếu nuốt hoặc uống vào.
Do có những tính năng ưu việt vượt trội – không thể thay thế được bởi bất cứ loại sợi tự nhiên hay sợi nhân tạo nào – như độ bền cơ học và tính đàn hồi cao, chịu ma sát tốt, chống cháy, chịu được môi trường kiềm, cách điện, khó phân huỷ, ngăn cản vi khuẩn và sự tán xạ… amiăng trắng được coi là loại nguyên liệu xây dựng đầu vào hữu ích cho hơn 3.000 sản phẩm. Loại sợi này được ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất sản phẩm fibrô xi măng (đặc biệt là tấm lợp sóng xi măng tại các nước đang phát triển), các vật liệu cách điện, cách nhiệt, ngành ôtô, ngành hàng không, dược, dầu mỏ và hạt nhân, sản xuất vật liệu chống cháy, sản phẩm dệt may và một số ngành khác.
Nhằm đảm bảo an toàn cho sức khỏe cộng đồng và bảo vệ môi trường, ngày nay, hầu hết các quốc gia đã cấm hoàn toàn việc khai thác và sử dụng amiăng nhóm nâu và xanh. Chỉ có các sản phẩm chứa amiăng trắng ở hàm lượng cao mới được phép sản xuất và đưa vào sử dụng một cách an toàn và có kiểm soát.
Ngành sản xuất tấm lợp fibro xi măng ở Việt Nam đã tồn tại hơn 50 năm, từ năm 1963 đến nay và đã phát triển thành một ngành công nghiệp gồm 39 cơ sở sản xuất với công suất thiết kế hơn 106 triệu m2/năm, sử dụng hơn 5.000 lao động. Từ 2008 đến nay, mỗi năm sản xuất và tiêu thụ khoảng 80 – 85 triệu m2/năm chiếm khoảng 40 – 42% nhu cầu về tấm lợp, sử dụng bình quân 60.000 – 70.000 tấn amiăng trắng/năm. Tấm lợp AC chịu được những điều kiện khắc nghiệt của thời tiết nên tuổi thọ cao (30 – 50 năm), giá rẻ chỉ bằng 1/3 giá tôn mạ màu loại dày 0.4 mm, giá thấp hơn từ 41,5 – 80,6% loại tấm lợp sử dụng sợi thay thế.
Theo số liệu của Cục Hóa chất (Bộ Công thương) năm 2014, Việt Nam đã nhập khẩu ước tính 64.000 tấn amiăng trắng năm 2012, 45.000 tấn năm 2013, và 54.000 tấn năm 2014 để sản xuất tấm lợp. Theo quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng nhu cầu về tấm lợp AC sẽ tăng lên 91 – 101 triệu m2 trong năm 2015, và đến năm 2020 sẽ là 100 – 112 triệu m2.
Tại Việt Nam, 90% sản lượng nhập khẩu chrysotile (amiăng trắng) được sử dụng trong sản xuất tấm lợp AC (hay còn gọi là tấm lợp song fibro xi măng). 10% còn lại được phối trộn trong sản xuất má phanh xe hạng nặng, vật liệu bảo ôn cho lo hơi, đường ống dẫn hơi nước, quấn áo chống cháy trong ngành cứu hỏa.
Bắt đầu phổ biến tại Việt Nam từ những năm 1963, trong 46 năm tồn tại và phát triển, ngành công nghiệp tấm lợp fibro xi măng đã có những đóng góp to lớn cho nền kinh tế đất nước, cung cấp một lượng lớn tấm lợp giá rẻ, chất lượng cao cho các vùng sâu, vùng xa, vùng miền núi hay vùng lũ lụt, đồng thời tạo ra hàng chục ngàn việc làm ổn định cho lao động địa phương
chứng nhận hợp quy
Trả lờiXóa